1. Ish haqi qisman saqlanadigan ta’til – murosaga asoslangan imkoniyat
Bu turdagi ta’til xodimga uning ish haqining bir qismi saqlangan holda beriladi. Bunday ta’til:
► jamoa kelishuvi,
►jamoa shartnomasi,
►yoki mehnat shartnomasi orqali nazarda tutiladi.
Bunday ta’tilning necha kungacha berilishi, qancha ish haqi saqlanishi, shuningdek, bu ta’tilning ish stajiga qo‘shilishi yoki qo‘shilmasligi aniq va yozma ravishda shartnoma yoki kelishuvlarda ko‘rsatiladi.
E’tibor bering: Qisman saqlanadigan ish haqi hech qachon mehnatga haq to‘lashning eng kam miqdoridan kam bo‘lishi mumkin emas. Agar davlat miqyosida ish haqi miqdori oshsa, xodimning qisman saqlanadigan ish haqi ham qayta hisoblanadi.
2. Ish haqi saqlanmaydigan ta’til – vaqtincha tanaffus, lekin ish o‘rni saqlanadi
Bunday ta’tilda xodimga haq to‘lanmaydi, ammo ish joyi saqlanib qoladi. Bu turdagi ta’til:
►xodimning yozma arizasi asosida,
►ish beruvchi bilan kelishilgan holda,
►12 oy davomida jami 3 oydan ortiq bo‘lmasligi kerak.
Agar favqulodda holatlar (karantin, xavfli tabiiy ofatlar va hokazo) yuz bersa, ushbu muddat 6 oygacha uzaytirilishi mumkin.
3. Huquqiy kafolat: Xodim talab qilgan taqdirda majburiy tarzda beriladigan ta’tillar
Ayrim holatlarda ish haqi saqlanmaydigan ta’til xodimning arizasiga binoan majburiy tartibda berilishi shart. Jumladan:
►1941–1945-yillar urush qatnashchilari va tenglashtirilgan shaxslarga – har yili 14 kungacha;
►I va II guruh nogironligi bo‘lgan shaxslarga – har yili 14 kungacha;
►ikki yoshdan uch yoshgacha bolani parvarishlayotgan ota-ona yoki vasiylarga;
►o‘n ikki yoshga to‘lmagan ikki yoki undan ortiq bola, yoki nogironligi bo‘lgan bolani tarbiyalayotgan ota-onaga – har yili 14 kungacha;
boshqa holatlar, agar qonunchilik yoki mehnat shartnomasida ko‘rsatilgan bo‘lsa.
Ta’til olish bu – xodimning huquqi, ish beruvchining marhamati emas. Ish haqi qisman yoki to‘liq saqlanmaydigan ta’tillar orqali shaxsiy hayot va ish o‘rtasidagi muvozanatni saqlash mumkin. Ammo bu huquqlardan foydalanish uchun har bir xodim:
►mehnat shartnomasi bilan tanish bo‘lishi,
►jamoa kelishuvlari va ish joyi ichki hujjatlarini bilishi,
► zarurat tug‘ilganda huquqiy maslahat so‘rashi kerak.